Gramofony

Aktywne filtry

Gramofony

Kiedyś uwielbiane, później zapomniane - dziś płyty winylowe przeżywają drugą młodość, a w ślad za nimi odnotowuje się wzrost sprzedaży gramofonów i akcesoriów gramofonowych.

Posiadanie w swoim domu gramofonu oraz kolekcji czarnych płyt to nie tylko dowód na wysublimowany gust ale również możliwość odsłuchu zremasterowanych płyt, które jakością dźwięku zostawiają płyty CD daleko w tyle.

Zasada działania adaptera, który inaczej możemy nazwać odtwarzaczem płyt winylowych, jest bardzo prost. Na powierzchni płyty jest ułożony spiralnie nieregularny rowek, na którym zostaje umieszczona igła przetwornika. Nieregularny kształt rowka wprawia igłę w drgania, które zostają we wkładce zamienione na sygnał elektryczny. Wytworzony sygnał zostaje wzmocniony przez przedwzmacniacz, który w zależności od modelu gramofonu jest zintegrowany lub jest oddzielną częścią.

Ze względu na nowoczesne rozwiązania techniczne oraz bardzo rozbudowane urządzenia, możemy podzielić gramofony na manualne, półautomatyczne oraz automatyczne. Pierwsza kategoria jest najbardziej ceniona przez audiofilów. Użytkownik adaptera manualnego wykonuje wszystkie czynności ręcznie. Sam ustawia ramię, opuszcza je oraz wybiera od którego miejsca gramofon zacznie odtwarzanie. Aby przerwać odtwarzanie wystarczy nacisnąć przycisk, którym zdejmiemy ramię.

Następnym typem adaptera, są gramofony półautomatyczne. Działają one na podobnej zasadzie jak manualne z jedną różnicą. Te odtwarzacze winylowe posiadają mechanizm pozwalający na automatyczne wyłączenie silnika przy końcu płyty, podniesienie ramienia oraz włączenie silnika. Najczęściej spotykane są gramofony półautomatyczne z funkcją automatycznego wyłączenia silnika i przeniesienia ramienia na stopkę. Niektóre adaptery posiadają również przycisk stopu, który pozwoli na uruchomienie ręcznie funkcji auto-return.

W gramofonach automatycznych zawsze znajdziemy przycisku z funkcją startu i stopu. Przycisk stopu ma takie samo zastosowanie jak przy adapterach półautomatycznych, natomiast przycisk startu - uruchamia silnik, przenosi ramię na początek płyty oraz rozpoczyna odtwarzanie płyty winylowej.

Adaptery różnią się między sobą wyglądem, wyposażeniem oraz funkcjonalnością. Każdy gramofon jednak musi posiadać takie elementy jak: wkładka, igła, talerz, ramię, napęd oraz podstawę. Jedną z najważniejszych części adaptera jest wkładka, która dzieli się na elektromagnetyczną oraz magnetoelektryczną.

W pierwszym typie wkładki igła połączona jest z magnesem lub zworą, której ruch wewnątrz cewki jest przeniesiony na magnez. We wkładce magnetoeletrycznej igła pracuje z cewką w polu magnesu stałego. Takie rozwiązanie posiada niską impedancję oraz napięcie wyjściowe, więc do prawidłowego odtwarzania dźwięku potrzebuje przedwzmacniacza gramofonowego.

Igła pomimo diamentowej końcówki co jakiś czas się zużywa i najlepiej co jakiś czas wymienić igłę gramofonu aby nie zmniejszyć żywotności płyty. Najpopularniejszym rodzajem igły jest igła sferyczna, następnie jest igła epileptyczna, która lepiej jest prowadzona po rowku płyty dając lepszy dźwięk. Ostatnim typem są igły fine line, które posiadają większą powierzchnie niż epileptyczne, co przekłada się na żywotność igły oraz płyty winylowej.

Podstawa gramofonu jest istotnym elementem jakości dźwięku. Odpowiada ona za tłumienie drgań, które mają wpływ na sygnał dźwięku zapisany na płycie. Talerz nie odgrywa tak ważnej roli jak podstawa gramofonu, lecz musi być stabilny, aby zmniejszyć wpływ drgań z otoczenia. Aby adapter zaczął odtwarzać płytę, talerz musi zostać wprawiony w ruch przez napęd.

Podstawowym napędem gramofonu jest napęd paskowy, który wykorzystuje wolnoobrotowy silnik z krążkiem połączony z dolną częścią talerza. Główną wadą takiego rozwiązania jest zużywający się gumowy pasek, który należy wymieniać co jakiś czas.

Drugim typem napędów jest napęd bezpośredni, wykorzystujące silnik elektryczny zamontowany pod talerzem gramofonu. Napęd bezpośredni stosowany jest w zaawansowanych modelach, w których liczy się szybkość, niezawodność oraz precyzja gramofonu.

Ostatnim typem napędu jest napęd przekładniowy (kółkowy) wykorzystywany głównie w zmieniarkach oraz małych przenośnych gramofonach, który posiada szybkoobrotowy silnik ze stopniowym krążkiem.